Leuke kreet, het is tegenwoordig erg populair om te roepen dat je off-grid gaat leven. Er zijn allerlei communities, sommigen bouwen een huis en anderen doen het in tenten of in voertuigen. Wat betekent off-grid gaan eigenlijk? Je hebt een tweetal definities.
Van de radar. Vooral in Amerika is het een term off-grid, daarmee bedoelen ze “off the grid”: Je laat iedereen en alles achter en laat niets meer van je horen.
Los van alle bestaande netwerken. Los van elektriciteit, stromend water, buiten de gebruikelijke infrastructuur, los van alle andere netwerken.
Maar op deze pagina gaan we het hebben over de tweede vorm.
Met alle infrastructuur zijn we verslaafd geraakt aan een continue beschikbaarheid van allerlei nutsvoorzieningen en nemen we het voor lief. Daarnaast maakt het ons niet meer uit hoeveel we gebruiken, het is er immers altijd. Er is altijd water, altijd stroom, altijd gas, altijd telefoon, etc. Mensen waren in 2015 geshockeerd toen in Noord-Holland overdag het stroom uitviel wegens problemen in een schakelstation.
Mijn droom is dat ik van mijn bus-camper een off-grid voertuig maak zodat ik weken zonder door mens aangelegde netwerken kan doen. Mijn bus is zelfs een syncro, dus in theorie heb ik niet eens wegen nodig. In de praktijk zal dat niet meevallen. Wat voor netwerken moet ik dan allemaal vermijden? En op wat voor manier?
Stroom
Het is niet meer weg te denken, stroom. Internet, gadgets en het licht tijdens donkere momenten op de dag. Begin twintigste eeuw werd Nederland geëlektrificeerd. Er kwamen steeds meer moderne apparaten, lampen, en het was de wens van alle huishoudens om aangesloten te worden op een groot electriciteits-grid.
Het grid
Tegenwoordig is het netwerk behoorlijk complex en zijn we verbonden met het net van Noorwegen, Groot-Britannië en Duitsland. En in de toekomst worden we ook aangesloten op die van Denemarken. Zo kunnen we overschotten en tekorten verdelen. Hebben we zoveel stroom nodig? Er worden windmolen parken, kolencentrales, kerncentrales gebouwd om de honger naar energie te blijven stillen. We moeten allemaal elektrisch gaan rijden, maar waar komt deze elektriciteit vandaan?
Off-grid
Het is tegenwoordig betaalbaar en mogelijk om je energie behoefte (of een deel er van) zelf op te wekken. Het betekent wel dat je ook bewuster met je energie om moet gaan, niet alle apparaten altijd maar aan laten staan.
Het wordt al steeds meer de trend om op te wekken en je kan zelfs stroom leveren aan het stroomnet. Je hoeft dus niet persé off-grid te gaan. Je zou ook voor een hybride oplossing kunnen gaan.
Water
In Nederland gebruiken we gemiddeld tussen de 120 en 140 liter water per dag. Dit is voor de WC, douche, drinken, eten koken, planten water geven, auto wassen, etc etc. Het is een enorme hoeveelheid en toch is het altijd beschikbaar.
Het grid
Er is kraanwater, leidingwater en drinkwater. Waar leidingwater en kraanwater eigenlijk hetzelfde betekent is niet altijd persé drinkwater. Drinkwater betekent voor menselijke consumptie geschikt en in Nederland komt dit gewoon uit de kraan.
Ooit in 1853 begon men in Amsterdam met het leveren van drinkwater via leidingen. Als je van het netwerk af zou gaan, off-grid, dan stop je ook met deze luxe en moet je je eigen drinkwater verzamelen en zuiveren.
Off-grid
Afhankelijk van je locatie kan je het zo uit meren of rivieren halen. Als je in de buurt van industriegebied zit dan is het af te raden om het oppervlakte water te drinken. Daarnaast kunnen er nog metalen, gifstoffen, ziektes in het water zitten. Om betrouwbaar drinkwater te hebben moet je het nog zelf filteren.
Als je van kraan naar kraan rijdt om je tanks te vullen, of als je steeds van winkel naar winkel rijdt voor flessenwater, ben je dan werkelijk off-grid? Of heb je dan het ene netwerk voor het andere netwerk ingeruild?
Badkamer en toilet
Toilet, het grid
Vroeger deden we het gewoon in een gracht of sloot. Met een huisje dat er boven hing kon je er goed voorzitten. Tegenwoordig zijn we wat civieler, maar het principe blijft hetzelfde.
We gaan in een aparte ruimte zitten en via een gemeenschappelijke weg wordt het afgevoerd. Het is alleen nu buiten het zicht en niemand heeft er last van.
Als je in een busje woont kan je nog steeds gebruik maken van een grid van publieke toiletten of eventueel gymclubs. Of een grid van dump plekken voor een toilet dat in de camper staat.
Toilet, off-grid
Hoe ga je naar de WC als je niet bent aangesloten op het riool? Dat is een vraag die mensen die in een bus wonen regelmatig horen. Als je in het bos slaapt/staat of bij een flinke bomenrij is de kleine boodschap niet zo lastig, zelfs voor vrouwen.
Een grote boodschap is al wat lastiger en zeker niet fris als je het zomaar tussen de bomen doet. Dan kan je het beter ergens in opvangen en weggooien of een kleine kuil graven. Een aantal wildkampeer plekken zijn redelijk vervuild door mensen die er letterlijk schijt aan hebben.
Als je wat meer ruimte hebt in je huis of camper kan je ook een compost toilet gebruiken.
Naast het toilet gebruiken we de badkamer ook om ons schoon te houden. In huis stappen we zo onder de douche, maar hoe gaat het als je in een camper of off-grid woont.
badkamer, het grid
In huis is het zo vanzelfsprekend of je nou doucht, in bad springt of dat je aan de wasbak wast met een washandje.
We hebben altijd warm water tot onze beschikking en als je de kraan open draait stroomt het water er gevoelsmatig onbeperkt uit.
badkamer, off-grid
Ruimte en de beperkte hoeveelheid water is een probleem off-grid. Er zijn mensen die douchen met regenwater of met water uit een rivier of meer.
Wees wel opgepast met het gebruik van zeep en oppervlakte water. Zeep kan de natuurlijke balans verstoren.
Opwarmen van water kan met behulp van water koken of door de zon op te laten warmen.
Koken en warmte
Wij mensen houden van warmte, een warme plek en warm eten. Hiervoor moeten we dingen verbranden of de zon gebruiken.
The grid
Het schijnt een grote stap geweest te zijn in de ontwikkeling van de mens dat we vuur konden beheersen. Tegenwoordig kunnen we warmte aan en uit zetten hoe we willen.
In Nederland wil men nu over op elektrisch verwarmen en koken, maar houtkachels en gas zijn ook nog populair.
Off-grid
Alhoewel je de zon nog wel kan gebruiken voor het verwarmen van je huis, camper en/of tent hebben we vuur of een elektrisch alternatief nodig om ons eten te koken en dat kopje thee te maken. Hier is het heel lastig om werkelijk off-grid te raken.
– Lees er hier meer over; koken, eten en drinken
– Lees hier over de kookstoestellen; koken in de bus
